Inleiding

 

De voorste kruisband is een structuur gelegen in het midden van de knie. Samen met de achterste kruisband zijn zij verantwoordelijk voor de stabiliteit in de knie in voor-achterwaartse bewegingen. Scheuren van de voorste kruisband  komen vaak voor en zijn een van de belangrijkst orthopedishce problemen in de sport orthopedie. Een voorste kruisband scheur komt vooral voor bij sportongevallen (voetbal, rugby, basket, skieën ...) en geeft vaak aanleiding tot veel problemen indien niet grondig behandeld.

Symptomen

 

Een voorste kruisbandscheur gaat gepaard met onmiddellijke zwelling van de knie als gevolg van een bloeding in het gewricht.  De stabiliteitstesten zijn niet altijd uitvoerbaar bij het eerste onderzoek wegens te pijnlijk. Eens de knie wat gerecupereerd is, zullen instabiliteitstesten worden uitgevoerd. Deze bestaan vooral uit een "voor-achterwaartse' schuiflade en een test om het doorzakkingsgevoel uit te lokken (modified Lachmann). Eens de acute fase voorbij is, is doorzakken het voornaamste symptoom. Indien jonge patiënten na een voorste kruisbandscheur blijven doorzakken zullen op termijn scheuren optreden van de meniscus en zo een versnelde artrose bewerkstelligen in de knie. Daarom is een voorste kruisbandreconstructie bij jonge actieve patiënten die doorzakken of een instabiliteitgevoel in de knie blijven ondervinden, een noodzaak.

Behandeling

 

Een voorste kruisbandreconstructie is bij jonge patiënten met een instabiliteitsgevoel een absolute noodzaak om versnelde slijtage van het kraakbeen (artrose) te vermijden. 

Bij patiënten  ouder dan 45 à 50 jaar die geen doorzakkingsgevoel hebben, is een reconstructie van de voorste kruisband niet steeds noodzakelijk.

Bij deze patiënten zal duidelijk afgewogen worden in functie van de klachten en de activiteiten van patiënt of een voorste kruisbandreconstructie noodzakelijk is. Een gedeelte van de patiënten heeft geen doorzakkingsgevoel van de knie omdat de omringende weefsels van de knie op zichzelf al wat stijver zijn en de functie van de voorste kruisband grotendeels overnemen. Kinesitherapie met verstevigende oefeningen van de bovenbeenspieren is dan aangewezen.

Een voorste kruisband operatie gebeurt meestal tijdens 1 ingreep. Indien er belangrijke bijkomende letslels in de knie zijn kan het zijn dat 2 operaties nodig zijn. Er wordt dan eerst een acute arthroscopie (kijkoperatie) uitgevoerd om de diagnose te bevestigen en de overige letsels in de knie te behandelen.

In 2de tijd (tussen de 4 en 6 weken na de eerste ingreep) wordt een voorste kruisbandreconstructie gepland. Dit laat de knie toe reeds goed te revalideren vooraleer het definitieve herstel van de voorste kruisband (voorste kruisbandplastie) kan gebeuren.

Met de huidige stand van de wetenschap is een voorste kruisbandreconstructie met eigen pezen van de patiënt (hamstring greffe) de standaardtherapie. Hierbij worden 2 van de 3 hamstringpezen genomen en wordt hiervan een nieuwe voorste kruisband gemaakt (kruisband-greffe) gemaakt. Er worden dan tunnels in het boven en onderbeen (beentunnels) geboord op de oorspronkelijke aanhechtingsplaats van de voorste kruisband.  De nieuwe voorste kruisband wordt dan ingebracht en opgehangen aan een plaatje of vastgeschroefd met speciale vijzen.  Eén van de belangrijkste aspecten van de reconstructie is dat er goed gelet moet worden op de plaatsing van de tunnels zodat de greffe even lang blijft bij het plooien en het strekken van de knie. (isometrie).

De ingreep zelf gebeurt onder rachi-anesthesie (ruggeprik verdoving) of onder algemene verdoving. 

Complicaties

 

Zoals bij elke operatie kan geen 100 % garantie gegeven worden over het resultaat. De huidige stand van zaken van de wetenschap toont echter aan dat met de bovenbeschreven techniek echter zeer goede resultaten bekomen worden. 

De voornaamste complicaties:

1.Herruptuur (opnieuw scheuren) van de pees: dit kan vroegtijdig optreden door loslating van de schroeven of laattijdig tussen de 3de en de 4de maand als de greffe zelf het minst sterk is. Het is namelijk zo dat de greffe dient ingebouwd te worden in het bot, waarna deze terug wordt opgebouwd door het lichaam. Dit is de meest gevaarlijke periode omdat patiënten zich dan ook meestal reeds prima voelen, doch de pees is duidelijk minder sterk dan bij het begin van de revalidatie.

2.Arthrofibrose (verstijving van de knie): dit is een van de lastigste complicaties. Hier gaat het kapsel rond de knie verstijven als reactie op het trauma of de ingreep. Intensieve kiné gecombineerd met medicatie zal hier noodzakelijk zijn. 

3.Infecties: een besmetting van de knie of een deel van de bottunnels kan soms voorkomen. Afhankelijk van de ernst van de besmetting zal antibioticum via pillen of via een infuus (met ziekenhuisopname) moeten gebeuren.

Revalidatie en postoperatieve zorg

Er zijn veel verschillende revalidatieschema's van voorste kruisbandreconstructies, gaande van zeer agressief tot zeer voorzichtig. Het schema dat wij aanhouden, is een afweging van de voor- en nadelen van beide extremen. 

Na de operatie zal patiënt een 14-tal dagen met krukken moeten lopen en een knieverband (brace) moeten dragen. 

De brace is zo ingesteld dat de knie niet verder kan plooien dan een rechte hoek (90°) en niet volledig kan strekken. Dit heeft als voordeel dat er geen spanning komt op de plaatsen waar de voorste kruisband in het bot aangroeit. De patiënt zal direct na de operatie reeds kiné volgen om een goede mobiliteit van de knie te bereiken. 

Direct na de operatie zal er gestart worden met mobilisaties (oefeningen om te bewegen) op een passieve bewegingsmachine.  Hierdoor hoeft de patiënt zelf geen spiercontracties uit te voeren en wordt de knie voor hem bewogen.

Na 6 weken mag de brace in principe af. Hij dient nog wel gedragen te worden bij meer risicovolle activiteiten. Vanaf dan zal de patiënt vooral moeten fietsen en zwemmen worden om de spierkracht te verstevigen.

Na vier maanden mag de patiënt terug beginnen te lopen maar contactsporten zoals voetbal, basketbal, volleybal en skiën mogen pas na 8 maanden hervat worden

 

We wensen u een goede revalidatie toe.